donderdag 2 februari 2012

TED-filmpjes en Who's in control?

Late ontdekking
In oktober 2011 kwam het besef dat een TED-filmpje een work of art kan zijn. En dat in zo'n 'filmpje' van 9 minuten een belangrijk onderwerp kan worden behandeld. Pas in oktober 2011! De aanleiding was een tip van een collega. Kijk eens naar Eli Pariser. Het gaat over de 'filter bubbel'. Het heeft iets te maken met Who's in control?

Tot die tijd was TED iets in de achtergrond. Wist vaag dat het bestond. Had wel eens ergens een flard gezien, maar feitelijk was het een terra incognito. Achteraf is dat opmerkelijk. Onvergefelijk. Al die tijd een interessante wereld genegeerd.  Hoe is dat toch mogelijk? Vooral als je werkzaam bent in de 'media'wereld (zoals een bibliothecaris) of je een blog onderhoudt waar de vraag gesteld wordt who in control is?

Who's in control?
Het wemelt in de TED-catalogus van sprekers die daarover iets te melden hebben. Sprekers die in de regel optimistisch tegen de wereld en de richting waarin die zich zou moeten of kunnen ontwikkelen aankijken. Met een mengeling van deskundigheid, vuur, retoriek en vaak humor slagen ze erin toehoorders te enthousiasmeren. Ze mee te nemen in een idee dat waard is om verspreid te worden.

Dezelfde missie
TED-sprekers en items sluiten op een bepaalde manier naadloos aan bij visie en missie die een moderne (of beter: ouderwetse) Openbare Bibliotheek nastreeft. Mensen attenderen op relevante ontwikkelingen. Hen kennis laten nemen van onbekende dingen. Niet om voor te schrijven, maar eerder om betrokken en geïnteresseerde burgers voor te houden dat er meerdere of in ieder geval andere kanten zitten aan een bepaald onderwerp. Die daarover (dan) een standpunt zouden behoren in te nemen. Ideas worth spreading!

Beelden tegenover woorden?
De kracht van TED is dat het een visueel gebeuren is. Je ziet een man of vrouw die in een klein (en af en toe groot) kwartiertje een punt naar voren brengt. Een idee, een gedachte. Althans iets waarover niet iedereen het eens zal zijn. Een idee dat ontkracht kan worden. Moet worden. Maar altijd worth om naar te luisteren. Tot je te nemen. Over na te (gaan) denken. Gecondenseerd. Bevlogen. Vaak met uiteenlopende hulpmiddelen. Sommigen alleen met stem, mimiek en gebaren. Iemand die in zichzelf gelooft. Die staat voor zijn of haar zaak. En daardoor in bijna alle gevallen de zaal meekrijgt. En dat merk je als je de filmpjes bekijkt. Je ziet het publiek af en toe. Hoort ze meeleven en in bijna alle gevallen aan het einde zie je ze hard klappen, joelen en de spreker toejuichen. Publiek dat zich realiseert iets unieks te hebben meegemaakt. Jaloersmakend. Zij waren er wel bij, en ik moet het doen met een filmpje.

Voordelen voor degenen die er niet bij waren
Maar die filmpjes hebben zo ook hun voordelen. Je kunt ze bekijken wanneer het uitkomt. Hoeft er niet voor te reizen. Kunt ze oneindig herhalen. De juiste ondertitel-taal kiezen. De spreker tijdelijk in de pauze-stand zetten om iets op te schrijven. Om even iets over de spreker of het onderwerp op te zoeken, na te lezen.

Een nadeel
In de filmpjes treden persoonlijkheden op. Die ergens voor staan. Niet zomaar daar stonden. De organisatoren verdienen vele pluimen voor hun selectiemethodes. Bijna altijd wil je na afloop meer van de geachte spreker weten. Internet voorziet daar vaak wel in. En dan kom je tot de ontdekking dat veel sprekers vaak ook schrijvers zijn. Van dikke en dunne boeken. Moeilijke en eenvoudige. Soms vertaald in het Nederlands, vaak niet.
Maar lezen kost tijd en hoe kom je aan het boek?

Nog een gemeenschappelijk kenmerk van de TED-sprekers
Opvallend is dat veel sprekers op een bepaalde manier naar de huidige wereld kijken. Daarop zijn ze niet geselecteerd, maar in de praktijk onderschrijven waarschijnlijk de meeste sprekers de gedachte dat onze huidige wereld op een kantelpunt staat. Het (economische) model dat ons zoveel voorspoed heeft gebracht loopt op z'n end. Alle crisis (meervoud) hangen met elkaar samen en het volstaat niet om binnenkort de 'groeimotor' weer aan te zwengelen en het oude vertrouwde model weer op te pakken.
De meeste sprekers dragen bewust (maar vaker onbewust) bouwstenen aan om deze stelling te onderschrijven. In de komende decennia zal een andere samenleving ontstaan. Velen geven op een bepaalde manier (ook) aan dat de mens vaak niet in control is. Dragen argumenten aan dat wellicht anderen (binnen en buiten onszelf) sturen, in control zijn. Regelmatig snijden sprekers elementen aan van die nieuwe, zich ontwikkelende (emerging) wereld.

Optimisme, hoopvol, vertrouwen
Opvallend is bij bijna alle sprekers ook dat ze ondanks het feit dat ze onderkennen dat er grote problemen zijn en we op een kantelpunt staan ze optimistisch zijn over de toekomst. Het glas is bij de meesten halfvol.
Verder vertrouwen ze in de kracht van wetenschap (de T van Technology), een goed verhaal vertellen/brengen (de E van Entertainment) en dat het er écht toe doet hoe je iets brengt/presenteert (de D van Design). Het is kortom de mix van deze drie (inhoud, verhaal en verpakking) waardoor veel TED-filmpjes zo aangenaam zijn om te bekijken. Je ze meerdere keren kunt zien (misschien moet zien). Waardoor je over de inhoud ("boodschap", idee) gaat nadenken. En vaak meer wilt weten van de geachte spreker. Iets lezen, bijvoorbeeld.

Verder lezen
Laat daar nu juist een Openbare Bibliotheek ooit voor zijn uitgevonden! Om in een bepaalde regio (werkgebied) een collectie aan te bieden die door leden van die gemeenschap voor uiteenlopende reden kan worden gebruikt. Recreatie is er een, maar evengoed is zo'n collectie nog steeds ook bedoeld voor mensen om zich te ontplooien, ontwikkelen. Om kennis te nemen van waardevolle ideëen. Ze mee te nemen in je eigen leven, werk of omgeving. Je voordeel er mee te doen. Voor jezelf en anderen. Aldus een steentje bijdragend aan die emerging nieuwe samenleving. Om in de geest van de MBA Oath je steentje bij te dragen om real value te realiseren. Echte waarde. Levend in de geest van waarden die er ondanks alles nog steeds toe doen.

Maar waar haal ik de tijd vandaan?
Keuzes maken! Als u morgen besluit niet langer gemiddeld ruim drie uur per dag achter een tv-scherm te hangen dan komt veel kijk- en leestijd vrij. Wat dacht u van het volgende dieet? Elke dag éen TED-filmpje bekijken (zeg maximaal een haf uur per dag), daarna een uur lezen (in een boek van een TED-spreker) en een tweede uur voor de krant, tijdschrift en/of andere boeken.

Vergeet DWDD, Pauw & Witteman, hét journaal en andere programma's die je 'gezien moet hebben'. Het gros van de tijd zijn het tijdopslorpers en leveren ze weinig echt relevante informatie op. Onlangs werd bekend dat zelfs Buitenhof werkt met voorgesprekken. Spin doctors bepalen van tevoren welke vragen de interviewers (zelfs Clairie Polak) aan vooraanstaande Nederlanders mogen stellen!! Oh ja, nog een tip, skip in de kwaliteitskranten alles wat zweemt naar life style, gossip en columns over katten en ander geneuzel.

Ontsnap aan die wereld en ga TED-en en weer ouderwets lezen. Elke dag. Niet alleen tijdens de vakantie. Om de opgedane schade in te halen. Bent u in control?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten